Mirosław Nagielski Kanony staropolskiej sztuki wojennej zostały wypracowane już na przełomie XV i XVI w. W XVII stuleciu została ona wzbogacona o wiele nowych elementów, czego potwierdzeniem były zwycięstwa pod Kircholmem, Kłuszynem, Chocimiem czy Wiedniem. W XVII w. organizacja i struktura armii litewskiej i koronnej były podobne. W Wielkim Księstwie Litewskim, podobnie jak w Koronie,Czytaj dalej „Czy istniała polsko-litewska staropolska sztuka wojenna?”
Category Archives: Bez kategorii
Uniwersytet Wileński i zasięg cywilizacyjny Europy
Alfredas BumblauskasPrzeł. Bartłomiej Kowal Co wspólnego mają ze sobą historia Uniwersytetu Wileńskiego, zasięg baroku w państwie polsko-litewskim, kościół karmelitów w Mścisławiu nad obecną granicą białorusko-rosyjską, Akademia Kijowsko-Mohylańska, granica osadnictwa Żydów w Imperium Rosyjskim opierająca się o Mariupol nad Morzem Azowskim i obecny front doniecki? Przebieg frontu donieckiego znamy wszyscy. Dlaczego mielibyśmy o nim mówić wCzytaj dalej „Uniwersytet Wileński i zasięg cywilizacyjny Europy”
Dwa razy barok: Wilno i Warszawa
Piotr Ługowski Architektura barokowa w Polsce przypada na dwa stulecia, począwszy od panowania Zygmunta III Wazy aż czasy stanisławowskie. Przyglądając się dwóm ówczesnym stolicom Rzeczypospolitej – Warszawie i Wilnu, można prześledzić, jak zmieniała się architektura w obu częściach państwa. W pierwszym stuleciu baroku główną rolę odgrywali architekci włoscy. Za sprawą dworu Wazów sprowadzeni zostali doCzytaj dalej „Dwa razy barok: Wilno i Warszawa”
Lublin
Robert I. Frostprzeł. Michał Kopczyński Przywilej około unii Wielkiego Księstwa Litewskiego z Koroną wystawiony w Lublinie 1 lipca 1569 r. jest dokumentem niezwykłym, a warstwie treściowej radykalnym. Nie jest długi, składa się jedynie z 20 punktów. Większość z nich dotyczy różnych aspektów przyszłych stosunków między Koroną a Wielkim Księstwem Litewskim. Mowa jest między innymi oCzytaj dalej „Lublin”
W szczęściu i nieszczęściu. Małżeństwo Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny
Raimonda Ragauskienėprzeł. Bartłomiej Kowal Dziś 1547 r. na Litwie pamiętany jest przede wszystkim jako data wydania Katechizmu Marcina Mażwida, pierwszej książki w języku litewskim. Jednak w owym czasie w Wielkim Księstwie Litewskim to doniosłe wydarzenie kulturalne minęło w zasadzie bez echa. Prawdziwą sensacją dla szlachty był ślub króla Polski i wielkiego księcia Litwy Zygmunta AugustaCzytaj dalej „W szczęściu i nieszczęściu. Małżeństwo Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny”
Witold Wielki. Apogeum historii Litwy?
Rimvydas Petrauskasprzeł. Bartomiej Kowal W świadomości historycznej Litwinów czasy Witolda Wielkiego (1392–1430) zajmują szczególne miejsce. To okres litewskiej potęgi, jednak zmącony przeczuciem nadchodzącego powolnego upadku. Zwycięska bitwa pod Grunwaldem i niedokonana koronacja Witold to dwa ważne, symboliczne punkty narracji historycznej. Szczytowy okres kultu Witolda, na Litwie zwanego wielkim, przypadają na czasy międzywojenne w Republice Litewskiej.Czytaj dalej „Witold Wielki. Apogeum historii Litwy?”
Władysław Jagiełło w polskiej pamięci historycznej
Piotr Węcowski Na początku 1386 roku książę litewski Jagiełło jechał do Krakowa. Miał zostać koronowany na króla Polski, ale wcześniej poznać swoją przyszłą żonę Jadwigę Andegaweńską. Przerażona królowa wysłała do niego zaufanego dworzanina Zawiszę z Oleśnicy, „polecając, by go [Jagiełłę] oglądnął, jego urodę i postawę [i] wrócił jak najszybciej i opowiedział dokładnie o jego urodzie,Czytaj dalej „Władysław Jagiełło w polskiej pamięci historycznej”
Punkt zwrotny bitwy pod Grunwaldem
Sven Ekdahlprzeł. Michał Kopczyński Odnaleziony w 1962 roku list z początku XV wieku radykalnie zmienił interpretację polsko-litewskich dziejów w jednym z ich zasadniczych momentów. Dotyczy bitwy pod Grunwaldem i roli, jaką odegrały w niej wojska litewskie dowodzone przez wielkiego księcia Witolda. W_sławnej kronice Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego Jan Długosz podał długi i barwnyCzytaj dalej „Punkt zwrotny bitwy pod Grunwaldem”
Krzyżacy. Agencja turystyczna z o.o.
Krzysztof Mikulski Krzyżacy źle zapisali się w historii swoich sąsiadów. Księcia, który ich sprowadził do Polski, oszukali. Zajęli podstępem Pomorze. Litwinów traktowali jak łowne zwierzęta. Ale przyznać trzeba, że byli znakomitymi organizatorami i budowniczymi, a także aktywnie uczestniczyli w handlu. Ponadto stworzyli świetnie prosperującą agencję turystyczną dla bogatych cudzoziemców. Przy ich ofercie dzisiejsze szkoły przetrwaniaCzytaj dalej „Krzyżacy. Agencja turystyczna z o.o.”
Krewo i Horodło oczami Litwinów
Stephen C. Rowellprzeł. Michał Kopczyński Litewskie oceny aktu krewskiego i unii w Horodle, podobnie jak oceny badaczy polskich, zależą od z góry przyjętych opinii o tym, co te dokumenty mogą oznaczać dla współczesnych pretensji politycznych i narodowej dumy. Szesnastowieczne kroniki litewskie wspominają, że polscy możni zaprosili wielkiego księcia Jagiełłę, aby się ochrzcił w obrządku rzymskim,Czytaj dalej „Krewo i Horodło oczami Litwinów”